20. Woning vraagt om makkelijker uitbreiden van appartementsgebouw

In een opinieartikel van mijn hand heb ik opgeschreven dat voor verduurzaming van VvE's méér nodig is. Hieronder de link en mijn ingezonden tekst.

Woningnood vraagt om makkelijker uitbreiden van appartementsgebouw (fd.nl)

Meters maken in appartementencomplexen

De toekomst is omhoog, zei architect Winy Maas in een interview in het FD[1]. In deze tijden van ruimtegebrek ligt het bijbouwen bovenop andere gebouwen inderdaad voor de hand. Na de Tweede Wereldoorlog was ruimtegebrek en tekort geld en aan materialen een belangrijke katalysator in de totstandkoming van het appartementsrecht. In ons op Romeins recht gebaseerde recht is horizontale eigendom van woningen in de vorm van appartementen pas mogelijk sinds 1 december 1952. Vandaag de dag zijn we ruim 145.000 appartementencomplexen rijker en het eind is nog niet in zicht. Innovatieve manieren van bouwen maken het mogelijk om in relatief korte tijd bovenop appartementencomplexen een of twee lagen toe te voegen. Van de opbrengsten kan verduurzaming van het complex voor de andere eigenaars betaald worden. Daarvoor moet wel de splitsingsakte gewijzigd worden. Het appartementsrecht staat bekend als een star rechtsgebied. Dat komt doordat er twee rechtsgebieden om elkaars aandacht schreeuwen. Aan de ene kant zijn er zaken die door de VvE geregeld moeten worden. Aan de andere kant zijn er zaken die alleen door alle eigenaars tezamen geregeld mogen worden. Besluitvorming binnen een appartementencomplex laat zich niet met een schaartje knippen. Daarom wordt vaak –zekerheidshalve- gekozen voor unanieme besluitvorming. Dat is niet alleen star, dat is onwerkbaar. Zoveel mensen, zoveel wensen en helaas gebeurt het te vaak dat een minderheid tegen een voorstel besluit. De mate van professionaliteit die verduurzaming en optoppen van appartementencomplexen vraagt, mag niet verwacht worden van iedere appartementseigenaar alleen maar omdat iemand voldoende inkomen had om een hypotheek aan te vragen en een appartement te kopen. Het recht staat die minderheid toe om een eigen mening te hebben. Bijvoorbeeld de wens om binnenkort te verhuizen en daarom niet meer te investeren in het complex. Ook financiële overwegingen zoals het niet kunnen betalen van een extra eigen bijdrage mag reden zijn om te weigeren. Als verduurzaming en optoppen van appartementencomplexen een echte kans moet krijgen, moeten we soepeler gaan kijken naar besluitvorming in VvE’s. Dat houdt ook in dat we moeten accepteren dat VvE’s mogen besluiten over verduurzaming. In een uiterst geval betekent het dat mensen niet meer kunnen blijven in het appartement omdat ze het niet kunnen betalen. Pas dan kunnen we echte meters gaan maken.

Mr.dr. C.N. Siewers

[1] https://fd.nl/fd-persoonlijk/1298176/winy-maas-beschrijft-de-stad-van-de-toekomst